با توجه به گستردگی صنایعی که نیاز به لوله دارند؛ این روزها تنوع انواع لوله و اتصالات به شدت زیاد شده و اگر گشتی در بازار زده باشید قطعا دیده‌اید که این محصولات فقط شامل لوله و اتصالات پلیمری ساختمان نمی‌شوند و تنوع بالایی دارند. یکی از جدیدترین و خاص‌ترین لوله‌هایی که در حال حاضر هم توسط کارخانه‌های ایرانی و هم شرکت‌های خارجی تولید می‌شود و بخشی از حجم فروش انواع لوله و اتصالات را از آن خود کرده است؛ محصولی به نام لوله اسپیرال است. این لوله یکی از انواع مقاطع آهنی است که روش تولید آن بسیار متفاوت‌تر از شیوه تولید دیگر لوله‌هایی است که در بورس این کالا به مشتریان عرضه می‌شوند. این لوله به جهت فرآیند تولید خاص و پیچیده خود، کاربردهای متنوعی نیز دارد و در صنایع بسیاری از آن برای انتقال سیالات و یا راه‌اندازی خطوط تولید استفاده می‌شود. در این مقاله قصد داریم ضمن معرفی لوله اسپیرال آهنی در مورد مزایا و کاربردهای این محصول نیز صحبت کنیم. همچنین در انتها چند کارخانه معتبر ایرانی را معرفی می‌کنیم که محصولات‌شان از نظر کیفیت، نسبت به دیگر کارخانه‌ها برتری دارد.
لوله اسپیرال چیست؟
لوله اسپیرال آهنی از آن دسته محصولاتی است که با تکیه بر قابلیت‌ها و مزایایی که دارد توانسته طی چند سال اخیر رشد مصرف بالایی را در صنایع مختلف به خصوص صنعت انتقال نفت و گاز تجربه کند. این محصول با استفاده از فرآیند خاصی تولید می‌شود که بر اساس تکنولوژی جدیدی طراحی شده است. این تکنولوژی و روشی که بر اساس آن لوله اسپیرال آهنی را تولید می‌کنند سبب شده که این محصول از نظر کیفیت قابل رقابت با لوله‌های درز جوش مستقیم باشد. نزدیکی کیفیت این دو محصول تا حدی است که در بیشتر استانداردهای بین‌المللی، فاکتورهای کنترل کیفی آنها یکسان در نظر گرفته شده است.
جالب است بدانید که این محصول پرفروش، تاریخچه طولانی دارد و اولین بار در سال 1877 وارد بازار انواع لوله و اتصالات شده است. قطر لوله‌هایی که به عنوان لوله اسپیرال آهنی به بازار عرضه می‌شوند معمولا بین 500 تا 3000 میلی‌متر و ضخامت دیواره‌شان نیز حدود 9 تا 25 میلی‌متر است. این محصول در طول‌های متنوعی از 8 تا 50 متر تولید و روانه بازار می‌شود. لوله‌های درزجوش اسپیرال در خطوط انتقال سیالاتی مانند نفت، گاز و آب و همچنین مصارف ساختمانی مانند تاسیس پل‌ها، ستون‌ها و دیگر سازه‌های لوله‌ای کاربرد دارد.
آشنایی با روش تولید لوله اسپیرال
همانطور که اشاره شد؛ لوله اسپیرال آهنی روش تولید بسیار متفاوتی نسبت به دیگر محصولات مشابه دارد. این محصول طی مراحل زیر تولید می‌شود:
- باز کردن کلاف
- صاف کردن و موج‌گیری ورق
- اتصال ابتدای کلاف به انتهای کلاف قبلی
- عملیات تغییر شکل ورق
- جوشکاری اتوماتیک داخل
- جوشکاری خارج لوله به روش جوشکاری زیر پودری
- برش طولی با روش اکسی استیلن یا پلاسما با طول مشخص
- تمیزکاری فلاکس و پودر سرباره
برای اینکه لبه‌های ورق بعد از عملیات جوشکاری کیفیت بالایی پیدا کنند؛ معمولا بعد از شکل‌دهی بلافاصله عملیات جوشکاری را انجام می‌دهند. سپس لوله به ابعاد طولی مورد نظر بریده شده و در انتها نیز فرآیند تولید با جوشکاری زیر پودری تکمیل می‌شود. این روش تولید به روش دو مرحله‌ای شهرت دارد.
تفاوت لوله اسپیرال و لوله درز مستقیم چیست؟
با وجود اینکه لوله اسپیرال آهنی با لوله درز مستقیم از نظر ظاهری شباهت‌هایی دارد؛ اما بین این دو محصول تفاوت‌های فنی بسیاری نیز دیده می‌شود. در فرآیند تولید لوله درز مستقیم، بعد از باز شدن ورق، آن را به صورت ثابت و به کمک چند غلطک به شکل لوله درآورده و در نهایت لبه دو طرف ورق را با استفاده از عملیات جوشکاری به هم جوش می‌دهند و وصل می‌کنند. این در حالی است که برای تولید لوله اسپیرال آهنی ابتدا ورق به صورت مارپیچ شکل گرفته و به طور پیوسته روی فصل مشترک ورق در حال شکل‌گیری و قسمت قبلی ورق که به صورت لوله در آمده است عملیات جوشکاری انجام می‌شود. یکی دیگر از تفاوت‌های موجود بین لوله اسپیرال آهنی و لوله درز مستقیم، روشی است که برای جوشکاری این دو محصول استفاده می‌شود. در واقع نوع تکنیک جوشکاری مورد استفاده در این دو نوع لوله تفاوت‌های بسیاری دارد. در لوله‌های درزدار معمولی عموما از روش جوشکاری مقاومتی استفاده می‌شود. اما برای تولید لوله اسپیرال آهنی هیچ روشی به اندازه تکنیک جوشکاری قوسی زیر پودری مناسب نیست.
جوشکاری زیر پودری (Submerged Arc Welding)
جوشکاری Submerged Arc Welding از نظر فنی زیر مجموعه تکنیک جوشکاری قوسی است. طی این روش، عملیات اتصال یا همان جوش با حرارت ایجاد شده بر اثر برقراری قوس الکتریکی بین الکترود و قطعه کار انجام می‌شود. الکترودی که در این روش استفاده می‌شود حاوی نوعی ماده خاص است که باعث ایجاد فلاکس در محل جوش می‌شود. فلاکس با اعمال حرارت تبدیل به گاز شده و با جلوگیری از مخلوط اکسیژن و آلودگی‌های محیطی در محل جوش، اصطلاحا جوش تمیز‌تری را به شما ارائه می‌دهد. هر چقدر کیفیت عملیات جوشکاری که روی بدنه لوله اسپیرال آهنی انجام می‌شود بالاتر باشد؛ لوله از مقاومت بالاتری نیز برخوردار می‌شود. این تکنیک جوشکاری به شما اجازه می‌دهد که بتوانید افزودنی‌های مورد نیاز که قصد اضافه شدن آنها به ناحیه جوش را دارید را به راحتی اضافه کنید.
کاربرد لوله اسپیرال
این محصول با کاربردهای فراوانی که دارد؛ در کنار دیگر لوله‌ها مانند لوله پلیکا جزء 20 محصول پرفروش بازار لوله و اتصالات محسوب می‌شود. از این لوله بیشتر برای انتقال سیالات استفاده می‌شود. در واقع در صنایعی مانند صنعت مهندسی آب و کشاورزی، صنعت خطوط انتقال نفت و گاز و صنایع مرتبط با شیمی، استفاده از این محصول بسیار رواج دارد. علاوه بر این صنایع، در صنعت ساختمان و پروژه‌های عمرانی نیز به وفور از لوله اسپیرال آهنی استفاده می‌شود. از مهم‌ترین کاربردهای عمرانی لوله جوش مارپیچ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساخت پل و خرپا
- لوله‌های تحت فشار نظیر لوله‌های مورد استفاده در کاربری‌های دریایی
بخشی از کاربردهای متنوع این محصول به توانایی بالای آن در تحمل فشار باز میگردد. البته میزان تحمل فشار در لوله‌های اسپیرال به صورت مستقیم با کیفیت و نحوه جوشکاری انجام شده روی آنها در ارتباط است.
مهم‌ترین مزایای لوله اسپیرال
اصلی‌ترین مزیت لوله اسپیرال در مقایسه با دیگر لوله‌ها، خواص مکانیکی متفاوتی است که به لطف استفاده از روش جوشکاری مارپیچ ایجاد می‌شوند. ضمن اینکه جوشکاری زیرپودری اپراتور را قادر می‌سازد که هرگونه ماده تقویت‌کننده‌ای که نیاز به حضور آن را احساس می‌کند را به آسانی از طریق الکترود و فلاکس به محل جوش اضافه کند. در حین جوشکاری به این روش، گاز محافظی ایجاد می‌شود که احتمال آسیب‌دیدگی را به حداقل می‌رساند. تنوع در میزان قطر و گوشته تولیدی یکی دیگر از دلایل محبوبیت لوله اسپیرال در صنایع مختلف است. این محصول امکان تولید در قطرهای متنوع از بسیار کم تا بسیار زیاد را دارد.
معرفی کارخانه‌های معتبر تولید کننده لوله اسپیرال آهنی در ایران
تکنولوژی تولید این محصول بسیار پیشرفته است. به همین خاطر فقط چند کارخانه در کشور وجود دارد که می‌توانند لوله اسپیرال تولید کنند. کارخانه لوله ایران اسپیرال، کارخانه‌های لوله سازی اهواز و گروه صنعتی صفا از جمله واحدهای صنعتی هستند که بهترین و باکیفیت‌ترین لوله‌های اسپیرال موجود در بازار را تولید می‌کنند.
