لوله‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین تجهیزات در تمامی صنایع شناخته می‌شوند و نقش مهمی در انتقال مواد از نقطه‌ای به نقطه دیگر دارند و امروزه از انواع مواد مختلف مانند فلزات، پلاستیک، پلیمرها و … تولید می‌شوند. لوله‌های پنج لایه نوعی از لوله‌های جدید و مدرن هستند که در مقایسه با سایر انواع لوله‌ها دارای ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و کاربردهای متعددی هستند.
امروزه لوله‌های 5 لایه جایگزین بسیاری از انواع لوله‌های فلزی و پلیمری خصوصاً در صنعت ساختمان‌سازی شده‌اند. در ادامه مطلب مشخص خواهد شد که لوله پنج لایه چیست، دارای چه ویژگی‌هایی است و از چه کاربردهایی برخوردار هستند.
لوله 5 لایه چیست؟
لوله‌های پنج لایه (Five-layer pipe) یکی از انواع جدید لوله‌ها هستند و همان‌گونه که از نام آنها مشخص است از 5 لایه مختلف تولید شده‌اند. لوله‌های پنج لایه بر اساس نوع کاربردهایی که دارند به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند که شامل لوله‌های PERT و PEX هستند.
1. لایه‌های لوله‌های PERT به ترتیب شامل internal PERT layer، High performance glue، strong aluminium core butt welds، High performance glue و External PERT layer هستند.
2. لوله‌های PEX نیز دارای 5 لایه اصلی شامل internal Pex layer(cross – linked polyethylene)، High performance glue، strong aluminium core butt welds، High performance glue و External PEX layer(cross linked polyethylene) هستند.
البته باید توجه داشت که نوع دیگری از لوله‌های 5 لایه نیز وجود دارند که با نام لوله 5 لایه PE شناخته شده و به صورت PE-Al-PE نشان داده می‌شوند و پلیمر اصلی آنها نیز از نوع پلی‌اتیلن است و کاربردهای کمتری در مقایسه به دو نوع قبلی دارد. در حقیقت لوله‌های 5 لایه می‌توانند بیشتر از 50 سال عمر داشته باشند و می‌توانند تا دمای 95 درجه را به‌خوبی تحمل کنند و با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فردی که دارند می‌توانند جایگزین انواع لوله‌های پلیمری و فلزی در صنایع مختلف شوند.
ویژگی های لوله پنج لایه
مهم‌ترین ویژگی این لوله‌ها این است که سیالاتی که از میان لایه‌های PERT و PEX عبور می‌کنند دچار هیچ‌گونه تغییر فیزیکی نخواهند شد و رسوب و خوردگی در لوله‌ها ایجاد نمی‌شود. در تولید لوله و اتصالات 5 لایه، لایه‌های خارجی به‌گونه‌ای تولید می‌شود که در برابر ضربه، فشار و عوامل خورنده مقاومت بسیار بالایی داشته باشند و لایه آلومینیومی استفاده‌شده در آنها از فناوری فراصوت (ultrasonic) برخوردار است و اجازه نفوذ اکسیژن به محتویات داخل لوله را نمی‌دهد. این لوله‌ها همچنین انعطاف‌پذیری بالایی دارند
انواع لوله پنج لایه چیست؟
همان‌طور که گفته شد در تولید لوله‌های 5 لایه از دو نوع پلیمر ویژه استفاده می‌شود و هرکدام از آنها دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصربه‌فردی هستند:
- PEX: پلی‌اتیلنی است که در اثر تشکیل پیوندهای شیمیایی قوی بین مولکول‌های مختلف به یک ساختار اتصال متقابل قرار گرفته است. این لوله‌ها در برابر خوردگی، حرارت و فشار مقاومت بالایی دارند و بسیار انعطاف‌پذیر می‌باشند.
- PERT: تولید لوله پلی اتیلن به‌گونه‌ای است که در برابر دما مقاومت بسیار بالایی دارد و می‌تواند در شرایط خاص استفاده‌های متعددی داشته باشد.
مهم‌ترین کاربردهای لوله پنج لایه
امروزه لوله‌های پی‌وی‌سی و یو پی‌وی‌سی کاربردهای مختلف و متنوعی در صنایع مختلف دارند و این سؤال وجود دارد که با وجود این لوله‌ها، کاربردهای لوله پنج لایه چیست؟ از مهم‌ترین کاربردهای لوله‌های پنج لایه می‌تواند به موارد زیر اشاره کرد:
- می‌توان گفته لوله‌های پنج لایه امروزه به‌عنوان بهترین و کاربردی‌ترین لوله‌های آب سرد و گرم در ساختمان‌ها شناخته می‌شوند و از نظر بهداشتی استانداردهای لازم را دارند. این لوله‌ها با داشتن سطوح کاملاً صاف دچار رسوب و گرفتگی نمی‌شوند.
- این لوله‌ها تحمل دماهای بالای آب را دارند و می‌توانند در لوله‌کشی شوفاژ و رادیاتورها استفاده شوند.
- لوله‌های پنج لایه می‌توانند بهترین انتخاب و گزینه برای سیستم‌های گرمایش از کف باشند چرا که این سیستم‌ها دارای دما و فشار بالایی هستند و این لوله تحمل بالایی دارند.
- لوله‌های پنج لایه به دلیل مقاومت بسیار بالایی که در برابر مواد شیمیایی دارند می‌توانند در صنایع مختلفی همچون صنعت نفت، صنعت گاز، صنعت پتروشیمی و …
- از دیگر کاربردهای این لوله‌ها می‌تواند به استفاده در صنعت پزشکی اشاره کرد.
- از لوله پنج لایه می‌توان در سیستم‌های ذوب یخ در پارکینگ‌ها، پیاده‌روها و معابر استفاده کرد.
- در سیستم پخش آب و اطفاء حریق و همچنین سیستم‌های هوای فشرده می‌توان از این لوله‌ها استفاده کرد.
مزایا و فواید لوله پنج لایه چیست؟
هرکدام از انواع لوله‌های وینوهیدروپول، فلزی، پی‌وی‌سی، یو پی‌وی‌سی و … که در صنایع مختلف استفاده می‌شوند دارای مزیت‌ها و معایب مختلفی هستند و لوله‌های پنج لایه نیز از این قاعده خارج نیستند. از مهم‌ترین مزایای این لوله‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- این لوله‌ها در برابر دما مقاومت بالایی دارند و می‌توانند تا 95 درجه را با فشار 10 بار به‌خوبی تحمل کنند.
- به دلیل وجود لایه‌های آلومینیومی در این لوله‌ها دارای انبساط خطی کمی هستند.
- داشتن لایه‌های متعدد داخلی و بیرونی باعث شده است که این لوله‌ها هیچ‌گونه افت فشاری نداشته باشند.
- دارای قابلیت شکل‌پذیری هستند و این می‌تواند نصب آنها را ساده‌تر کند.
- لایه‌های داخلی و بیرونی این لوله‌ها از پلیمر بوده و در برابر سایش مقاومت بالایی دارند.
- آلومینیوم موجود در لوله‌ها از نفوذ لوله به داخل آنها جلوگیری می‌کند.
- دارای وزن بسیار سبکی هستند و حمل‌ونقل آنها راحت است
- در برابر خوردگی مقاومت بسیار خوبی دارند و برخلاف لوله‌های فلزی تولید صداهای آزاردهنده نمی‌کنند.
مهم‌ترین فاکتورهای خرید لوله‌های Five-layer pipe
برای خرید لوله‌های پنج لایه همانند انواع لوله‌های دیگر لازم است که به فاکتورها و پارامترهای مختلف مهمی توجه شود که مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر هستند:
- بررسی تمامی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی لوله‌ها
- کاربرد لوله‌ها و نوع پروژه‌ای که قرار است لوله در آن به کار گرفته شود
- شناخت انواع لوله‌های 5 لایه و مزایای آنها
- برند تولید کننده و کیفیت لوله
- فروشگاه عرضه‌کننده قیمت لوله و …
در مقاله دیگری با عنوان لوله فشاری که از سایت وینوپلاستیک منتشر شده است اطلاعات کامل و جامعی در مورد انواع لوله‌های فشاری، مزایا و معایب و کاربردهای آنها ارائه شده است که می‌تواند بسیار مفید باشد.
جمع‌بندی نهایی
لوله‌های 5 لایه امروزه به‌عنوان یکی از بهترین و باکیفیت‌ترین نوع لوله‌ها شناخته می‌شوند که دارای 3 نوع مختلف بوده و هر کدام از آنها دارای مزایا و معایب مختلفی هستند و می‌توانند کاربردهای متعددی در صنایع مختلفی همچون صنعت ساختمان‌سازی، پزشکی، صنایع نفت و گاز و … داشته باشند.
